Η επιδίωξη της ισχύος

Για πρώτη φορά σ’ έναν τόμο, ένα πανόραμα της Ευρώπης του 19ου αιώνα: μιας εποχής εθνικών και κοινωνικών συγκρούσεων, από την πτώση του Ναπολέοντα μέχρι το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, από τις επαναστάσεις του 1830 και του 1848 μέχρι την ενοποίηση της Γερμανίας και της Ιταλίας, κι από τους ρωσοτουρκικούς πολέμους μέχρι τις αναταραχές στα Βαλκάνια. Ανάμεσα στα μεγάλα θέματα που πραγματεύεται το βιβλίο είναι το τέλος της αριστοκρατικής κυριαρχίας και η ανάδυση της βιομηχανικής κοινωνίας, η παρακμή της θρησκευτικής πίστης και η άνοδος της κοσμικής επιστήμης και ιατρικής, το ταξίδι της τέχνης, της μουσικής και της λογοτεχνίας από το ρομαντισμό στο μοντερνισμό, η αντικατάσταση των τιμωριών του παλαιού καθεστώτος από τη νεωτερική φυλακή, οι φεμινιστικοί αγώνες για την ισότητα και τη χειραφέτηση των γυναικών.

Κοινή σ’ αυτό το ευρύ φάσμα μετασχηματισμών, ήταν η επιδίωξη της ισχύος σε όλους τους τομείς της ζωής: από τον τραπεζίτη που πάλευε για οικονομική δύναμη μέχρι το δουλοπάροικο που αγωνιζόταν να ξεφύγει από την εξουσία του γαιοκτήμονα, από το μηχανικό που πρόβαλλε την ισχύ της κοινωνίας πάνω στο περιβάλλον μέχρι τον ψυχίατρο που ζητούσε να ασκήσει τη δύναμη της επιστήμης πάνω στην ίδια την ανθρώπινη φύση.

Η συναρπαστική αφήγηση του Ρίτσαρντ Έβανς ξαναβρίσκει την αίσθηση του δέους και του θαυμασμού που διαπερνούσε αυτή τη μοναδική εποχή, όταν κυβερνώντες και κυβερνώμενοι ταξίδευαν στα αχαρτογράφητα νερά τεράστιων πολιτισμικών, πολιτικών και τεχνολογικών αλλαγών. Είναι το έργο ενός ιστορικού στο απόγειο των ικανοτήτων του, απαραίτητο για όποιους προσπαθούν να καταλάβουν την Ευρώπη, τότε και τώρα.