Η δημιουργία της Βαυαρικής Δημοκρατίας των συμβουλίων

Περιγραφή

Από τον Νοέμβριο του 1918 η γερμανική επικράτεια βρίσκεται σε τροχιά κοινωνικής επανάστασης. Εν μέσω του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου και της Οκτωβριανής Επανάστασης, οι γερμανικές κοινωνικοπολιτικές αναστατώσεις θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό, πριν από τον τερματικό σταθμό της ισπανικής επανάστασης είκοσι περίπου χρόνια αργότερα, την ήττα του προτάγματος της κοινωνικής επανάστασης έτσι όπως αυτό προέκυψε και διεκδικήθηκε σε μια συγκεκριμένη εποχή καπιταλιστικής μετάβασης στην Ευρώπη.
Σε αντίθεση όμως με την εξέγερση των σπαρτακιστών στο Βερολίνο, τα πρόσωπα, οι οργανώσεις και τα γεγονότα που συνδέθηκαν με την απόπειρα εγκαθίδρυσης μιας δημοκρατίας των συμβουλίων στη Βαυαρία είναι σαφώς λιγότερο γνωστά, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Τα γεγονότα που εκτυλίχτηκαν εκεί σε παράλληλο χρόνο με αυτά του Βερολίνου αποκαλύπτουν μια κοινωνική διεργασία προπορευόμενη των επίδοξων πρωτοποριών της, όπου αφενός ξεχείλιζε το πάθος για την κοινωνική επανάσταση και αφετέρου ηγεμόνευε κυριολεκτικά η συμβουλιακή αντίληψη.
Το κείμενο του Γερμανού αναρχικού ποιητή και μποέμ Έριχ Μύζαμ, που ήταν ανάμεσα στους πρωτεργάτες των γεγονότων, έρχεται να φωτίσει πράξεις και παραλείψεις που οδήγησαν σε μία ακόμη χαμένη ιστορική ευκαιρία. Ο Μύζαμ, πέρα από την ειλικρινή αυτοκριτική του, αποδίδει σαφώς ευθύνες και στους κομουνιστές του κόμματος, ενώ δεν μπορεί να κατηγορηθεί για αντικομουνιστική υστεροβουλία. Τουναντίον, προκαλεί μάλλον έκπληξη η θετική πολιτική προδιάθεση αυτού του βαθιά συγκροτημένου και βιωματικά πεπεισμένου αναρχικού απέναντι στους κομουνιστές του κόμματος που θα υπονομεύσουν ό,τι δεν μπορούν να ελέγξουν, γιατί ήταν πραγματικά αυθύπαρκτο, αυτεξούσιο και ακηδεμόνευτο.
Προχωρήσαμε σε αυτή την έκδοση έχοντας βεβαίως πλήρη συναίσθηση ότι υπό τελείως διαφορετικές συνθήκες και έναν αιώνα αργότερα μοιραζόμαστε με τελείως διαφορετικές διαθέσεις τις σκέψεις του. Αισθανόμαστε δηλαδή στο τέλος ότι έρχεται να μας διδάξει κάτι σπουδαίο που μάλλον δεν το είχε έτσι ακριβώς στο μυαλό του: το παράδειγμα το οποίο έζησε, επηρέασε και περιγράφει, μεγαλειώδες μεν ως προς το διακύβευμά του, είναι στην υλοποίησή του ένα παράδειγμα όχι προς μίμηση, αλλά προς αποφυγή! Ισχύει, δηλαδή, και εδώ με άλλα λόγια ο περίφημος αφορισμός του Κροπότκιν για τους μπολσεβίκους: «Μας έδειξαν πώς δεν πρέπει να γίνεται μια επανάσταση»