Η γέφυρα των λεμονιών

Έγραψαν

«Μνημοσύνα σέθεν»
Συνήθως τα μυθιστορήματα διασκευάζονται για σενάρια. Εδώ συμβαίνει το αντίστροφο! Ένα ξεχασμένο σενάριο που δεν ευδόκησε να μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη λόγω πολυδάπανης παραγωγής («δει δη χρημάτων», δυστυχώς, πάντα) παραδίδεται από τον συγγραφέα του και διακεκριμένο σκηνοθέτη Κώστα Φέρρη στην εξειδικευμένη μεταφράστρια αραβικής λογοτεχνίας Πέρσα Κουμούτση, που έχει γεννηθεί κι αυτή στο Κάϊρο, προκειμένου να αναπτύξει τις σκηνικές οδηγίες σε περιγραφές και να ντύσει τους διαλόγους με το αφηγηματικό τους περίβλημα.
Αριστοτεχνική δουλειά, ενδιαφέρουσα για ερευνητικούς λόγους, ευεπίφορο πεδίο μελέτης από κάθε συναυτουργό τής γραφής.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Του Κωνσταντίνου Μπούρα, avgi-anagnoseis.blogspot.com, 17.12.2023

Εικόνες, χρώματα κι αρώματα Καΐρου στην παρουσίαση της Γέφυρας των Λεμονιών από τον Κώστα Φέρρη
Στην ιστορική ταβέρνα Τομπουρλίκα, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, χθες το βράδυ, η μυρωδιά από το ψητό λουκάνικο που τσιτσίριζε στο τηγάνι έσμιξε με τ’ αρώματα από τη μολοχία και τα φούλια, η υγρασία του Θερμαϊκού «αναμετρήθηκε» μ’ εκείνη του Νείλου, ο πυροκόκκινος ουρανός που απλώνεται ενίοτε ως άλλο πέπλο πάνω από τη Θεσσαλονίκη και ο βαρδάρης που φυσά παρασέρνοντας τα πάντα στο πέρασμά του έδωσαν τη θέση τους στα πολύχρωμα ηλιοβασιλέματα και τα χαμσίνια του Καΐρου. Κι ο ήχος από τα ρεμπέτικα που έφτανε στ’ αυτιά των θαμώνων σώπασε προς στιγμήν για ν’ ακουστεί όσο πιο δυνατά και καθαρά γίνεται η ιστορία δύο ιερειών στον χώρο του αραβικού τραγουδιού, της θρυλικής Ουμ Καλσούμ αλλά και της πρόωρα χαμένης Ασμαχάν.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Σοφία Παπαδοπούλου, amna.gr, 14.12.2023

Αίγυπτος, η πατρίδα που αγάπησα
Ο Κώστας Φέρρης μιλάει στην «Κ» για το αυτοβιογραφικό βιβλίο του, το Κάιρο, το σινεμά και τα χρόνια που ήταν κομπάρσος
Στις 3 Οκτωβρίου, θα βρίσκεται στην Αίγυπτο, όπου θα τιμηθεί στο Μεσογειακό Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Αλεξάνδρειας για το σύνολο του έργου του. Ο Κώστας Φέρρης δεν κρύβει τη συγκίνηση που «γίνεται αναστάτωση» για του λόγου του στην πατρίδα. Γιατί η Ελλάδα ήταν το όνειρο, αλλά «η Αίγυπτος παραμένει η ψυχή μου».
Κάθε επιστροφή στη γειτονιά όπου γεννήθηκες και μεγάλωσες κρύβει κάτι βαθύ. «Αυτή τη φορά θα είμαι στην Αλεξάνδρεια», λέει στην «Κ», όμως οι αναμνήσεις από την τελευταία επίσκεψη στη Σούμπρα του Καΐρου είναι νωπές κι ας πέρασαν χρόνια. Οταν έφτασαν με τη Θέσια Παναγιώτου, συνθέτιδα και σύντροφο στη ζωή, στην οδό Ελ Αζίζ 81, ο γείτονας που τον πλησίασε του είπε «κάπου σε ξέρω». «”Είμαι ο γιος της ράφτρας, που έμενα εδώ” απάντησα. Εβαλε μια δυνατή φωνή και κατέβηκε όλη η αυλή. Εφεραν γλυκά, άρχισαν τα σερμπέτια, οι γυναίκες τη ζαγρούτα, ξέρεις τη φωνή της χαράς και του γάμου».
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Γιώτα Συκκά, www.kathimerini.gr, 25.9.2023

«Η γέφυρα των λεμονιών» των Κώστα Φέρρη και Πέρσας Κουμούτση (κριτική) – Ένα σενάριο συναντά τη μυθοπλασία
«Τρυφερή όσο και ποιητική νουβέλα» χαρακτηρίζει η Πέρσα Κουμούτση το αφήγημα Η γέφυρα των λεμονιών, το οποίο είναι μια λογοτεχνική, μυθοπλαστική, μεταγραφή του αυτοβιογραφικού σεναρίου του Κώστα Φέρρη, που ποτέ δεν πήρε τη μορφή κινηματογραφικής ταινίας (όπως ήταν η αρχική επιθυμία του σκηνοθέτη), ωστόσο ευτύχησε να πάρει μια έξοχη χάρτινη εκδοχή με την πένα της. Στο αφήγημα αυτό συνυπάρχουν και οι δύο: ο Φέρρης, ως αυθεντικό υλικό αρχικά αλλά και ως μνήμη, ως έντονη αίσθηση νοσταλγίας για την πρώτη του πατρίδα, την αγαπημένη, και η Κουμούτση, ως εύστοχη μεταποίηση του σεναρίου σε μυθιστόρημα (σ’ αυτό το είδος περισσότερο ανήκει, ως χρονικό εύρος διαμόρφωσης της πλοκής, από το 1935 μέχρι το 1957, αλλά και ως «χτίσιμο» των χαρακτήρων, τόσο του κεντρικού ήρωα όσο και των δευτερευόντων που τον πλαισιώνουν) διατηρώντας ανόθευτο το ύφος, τη γλώσσα, την ατμόσφαιρα της Αιγύπτου. Καθόλου τυχαίο αυτό το τελευταίο, καθώς και η ίδια είναι Αιγυπτιώτισσα, με τις εικόνες της πατρίδας ζωντανές και στο δικό της έργο, με κοινές ή παρεμφερείς μνήμες, μια που ανήκουν σε διαφορετικές γενιές· ωστόσο λειτουργούν, ακόμη κι έτσι, οι παραστάσεις των παλαιοτέρων διαμορφώνοντας εικόνες και αναφορές που συνιστούν την πολύτιμη συλλογική μνήμη.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Διώνη Δημητριάδου, bookpress.gr, 13.6.202

Ο Κώστας Φέρρης στη «ΜτΚ»: «Η αλληλεπίδραση των εικόνων της πραγματικότητας οδηγεί στην αποκάλυψη της Αλήθειας»
Μιλάει με αφορμή την αυτοβιογραφία του με τίτλο «Η γέφυρα των λεμονιών»
Κοιμάται τις πρώτες πρωινές ώρες, ξυπνάει αργά. Νυχτοπούλι! Το μεγάλο πολιτιστικό κεφάλαιο της Ελλάδας και ένας από τους δημιουργούς που σφράγισαν με το έργο τους την ελληνική μεταπολιτευτική κουλτούρα, ο Κώστας Φέρρης, όλες αυτές τις ώρες δεν σταματάει να γεννάει, να οραματίζεται, δεν ησυχάζει. Εμπνευστής πολλών πρωτοπόρων ιδεών τις οποίες κατά καιρούς υλοποίησε με πάθος και δυναμισμό κυκλοφορεί τώρα την αυτοβιογραφία του που όμως είναι «μυθοπλαστική», όπως μου λέει. 
Ακούστε την εκπομπή εδώ
   Κυριακή Τσολάκη, www.makthes.gr, 19.5.2023

Ο Κώστας Φέρρης στο «Με τα πόδια μέχρι την αλήθεια»
Ο Κώστας Φέρρης σκηνοθέτης, θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος, μουσικός παραγωγός, θεωρητικός του κινηματογράφου, δημοσιογράφος, τηλεοπτικός παρουσιαστής, και ενίοτε… ηθοποιός και τραγουδιστής καλεσμένος στις 23 Απριλίου 2023 στην εκπομπή ” Με τα πόδια μέχρι την αλήθεια“.
Συζητά με την στιχουργό Λίνα Νικολακοπούλου και την δημοσιογράφο Αλεξάνδρα Χριστακάκη για την αυτοβιογραφία του, όπως την απέδωσε μυθιστορηματικά η συγγραφέας Πέρσα Κουμούτση, στην ” Γέφυρα των Λεμονιών ” εκδόσεις Ποταμός.
Πρόκειται για την ζωή του Κώστα Φέρρη που έζησε μέχρι τα 22 του χρόνια στο Κάιρο, πριν αναχωρήσει μόνος του για την Αθήνα. Πώς το παιδί με τα τρύπια παπούτσια, το παιδί της ράφτρας, που μεγάλωσε στην πιο φτωχή γειτονιά του Καίρου, σε μια πολυπολιτισμική αυλή όπου συνυπήρχαν αρμονικά χριστιανοί, μουσουλμάνοι και καθολικοί, που δούλεψε ως κομπάρσος στην όπερα, το θέατρο, τον αιγυπτιακό κινηματογράφο, που βίωσε ιστορικά γεγονότα όπως η μάχη του Αλ Αλαμέιν, την ανεξαρτησία της Αιγύπτου από τους Άγγλους, την εθνικοποίηση της Διώρυγας του Σουέζ, έφτασε στα πέρατα του κόσμου μέσω της τέχνης του. Ζωή σαν παραμύθι.
Ακούστε την εκπομπή εδώ
   Λίνα Νικολακοπούλου, Αλεξάνδρα Χριστακάκη, www.ertecho.gr, 23.4.2023

Κώστας Φέρρης: Το Κάιρο έχει μέσα του όλες τις μυρωδιές του κόσμου
Μια συζήτηση με τον σκηνοθέτη και σεναριογράφο με αφορμή την κυκλοφορία της αυτοβιογραφίας του, που είναι γεμάτη εικόνες από τα χρόνια στην Αίγυπτο
Πάνω από τα τρένα του Κεντρικού Σταθμού του Καΐρου περνάει η σιδερένια Γέφυρα των Λεμονιών, που συνδέει το κέντρο της πόλης με τη φτωχογειτονιά της Σούμπρα. Εκεί μεγάλωσε ο Κώστας Φέρρης, μες στα χρώματα και τα αρώματα της Αιγύπτου, μέχρι τα 22 του. Μετά ταξίδεψε στην Ελλάδα εκπληρώνοντας ένα από τα μεγάλα του όνειρα, να ζήσει στην πολιτιστική και γλωσσική του πατρίδα. Τα χρόνια στην Αίγυπτο καλύπτει χρονικά η μυθοπλαστική αυτοβιογραφία του «Η γέφυρα των λεμονιών», την οποία συνέγραψε με την Πέρσα Κουμούτση. Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου που είναι γεμάτο εικόνες –σαν να ξεφυλλίζεις καρέ στο χαρτί– μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη και σεναριογράφο για τη ζωή του στην Αίγυπτο: για τις αναμνήσεις του από τη γειτονιά του, τη Σούμπρα, και την εμπειρία του από τα κινηματογραφικά γυρίσματα των μεγάλων χολιγουντιανών ταινιών μέχρι τις καταγραφές από την περίοδο του Νάσερ, όταν η Αίγυπτος βίωσε τη σημαντικότερη πολιτικοκοινωνική μετάβαση στη σύγχρονη ιστορία της.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Εμυ Ντούρου, www.documentonews.gr, 20.4.2023

Κώστας Φέρρης στην «Α» / Όσο πιο φτωχός είσαι, τόσο μεγαλώνεις πλουτίζοντας
Η Ελλάδα είναι αυτό που είναι· στο κράτος και στις εξουσίες επί το πλείστον βρίσκεις τους μισαλλόδοξους και ζηλόφθονους
Ο Κώστας Φέρρης, ο σκηνοθέτης του εμβληματικού «Ρεμπέτικου», ξεδιπλώνει τη ζωή του στο Κάιρο, όπου έζησε μέχρι τα 22 του χρόνια, με αφορμή την αυτοβιογραφία του από τις εκδόσεις Ποταμός, που απέδωσε μυθιστορηματικά η Πέρσα Κουμούτση, με τίτλο «Η γέφυρα των λεμονιών». Ζωή σαν παραμύθι, γιατί το παιδί με τα τρύπια παπούτσια, το παιδί της ράφτρας που έζησε στην πιο φτωχή γειτονιά του Καΐρου «πέρασε» το ταξικό σύνορο της σιδερένιας γέφυρας των λεμονιών που οριοθετούσε τους αποσυνάγωγους από τον αστικό κόσμο, ήταν παρών σε ιστορικά παγκόσμια γεγονότα και έκανε την ουτοπία πραγματικότητα. Ο μικρός Τάκης έφτασε με την τέχνη του στα πέρατα του κόσμου. Όμως επιμένει: «Αν η Ελλάδα ήταν το όνειρό μου, στην Αίγυπτο έχω αφήσει την ψυχή μου»
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
   Αλεξάνδρα Χριστακάκη, www.avgi.gr, 10.4.2023