Ανθολογία

Περιγραφή

“Υπάρχουμε; Ποια απόδειξη έχουμε;” Αυτό το ρητορικό ερώτημα έθεσε για τους Παλαιστινίους, ο Edward Said – ο πιο γνωστός Παλαιστίνιος διανοούμενος του 20ού αιώνα. Σε ένα μετα-αποικιακό πλαίσιο θα μπορούσε να θέσει κανείς ανάλογο ερώτημα τζιαι για τους Κύπριους. Σε αντίθεση με τη διασπορά των Παλαιστινίων σε μια σειρά από χώρες, η κυπριακή εμπειρία έχει έναν σαφή χώρο αναφοράς με ξεκάθαρα γεωγραφικά σύνορα στην θάλασσα. Όμως με ένα παράδοξο τρόπο, για δεκαετίες, γινόταν προσπάθεια λογοκρισίας της με εκστρατείες υστερίας/δαιμονοποίησης από εκπροσώπους των εισαγόμενων εθνικών ταυτοτήτων, οι οποίες έλεγχαν την εξουσία σε μεγάλο μέρος του 20ου αιώνα.

Αυτή η Ανθολογία αποτελεί μια συλλογική εργασία με στόχο την τεκμηρίωση της ιστορικής ύπαρξης της κυπριακότητας (με τη μορφή κειμένων, αναφορών, πολιτικών ή πολιτισμικών τάσεων κ.ο.κ.) σε όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα τζιαι στις δύο μεγάλες κοινότητες. Σαν τεκμήριο μιας ιστορικής εξελικτικής πορείας που πέρασε από τον εκμοντερνισμό, στην πολιτική τζιαι μετά στην πολιτισμική σφαίρα. Τζιαι θέτει το ερώτημα “τι είδους ταυτότητα” είναι η κυπριακή. Από τα “Υπόλοιπα” της παραδοσιακής κοινωνίας , μέχρι τις νεωτερικές μορφές της κυπριακότητας από τη δεκαετία του 1920 (με τους ανεξαρτησιακούς κομμουνιστές τζιαι τους φιλελεύθερους αυτονομιστές) μέχρι τις μεταμοντέρνες μορφές του σήμερα.

Από το “σε γνωρίζω αγάπη” του Παύλου Λιασίδη ανήμερα της Ανεξαρτησίας, μέχρι την ιστορική ομιλία του Καβάζογλου το 1964 στο Δάλι, σαν καταγραφή της τουρκοκυπριακής αντίστασης στη διχοτόμηση. Από τη δήλωση του Μακάριου απέναντι στη Χούντα: “Οι Ελληνοκύπριοι έχουν δικαίωμα αντιστάσεως”, σαν συμβόλου υπεράσπισης της ανεξαρτησίας για την ελληνοκυπριακή κοινότητα, μέχρι το τουρκοκυπριακό κίνημα “Αυτή η χώρα είναι δική μας”, μετά το 2000, η κυπριακότητα διαμορφώθηκε γύρω από 2 πόλους: Τη διεκδίκηση της αυτονομίας ή ανεξαρτησίας του χώρου και παράλληλα την αναγνώριση της ύπαρξης ενός εσωτερικού ιστορικού πολιτισμικού πλουραλισμού.