Ο νεοφιλελευθερισμός ως ιστορικό στάδιο

Περιγραφή

Με το δοκίμιό του Ο νεοφιλελευθερισμός ως ιστορικό στάδιο ο Karatani σημειώνει ότι ο ορθόδοξος μαρξισμός έχει εξετάσει την ιστορία των κοινωνικών σχηματισμών κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, από την προοπτική του τρόπου παραγωγής. Ο ίδιος προτείνει μια επέκταση του ιστορικού υλισμού μέσα από το πρίσμα της ανταλλαγής. Αυτή η προοπτική ανάλυσης επιτρέπει μία θεώρηση και μία ιστορικοποίηση του ιμπεριαλισμού, ο οποίος είναι αδιαχώριστος από την καπιταλιστική οικονομία. Ο Karatani, εμπνεόμενος και από τις αναλύσεις του Immanuel Wallerstein, υποστηρίζει ότι αν εξετάσουμε την παγκόσμια ιστορία μέσα από τον διπλό άξονα του κράτους και του κεφαλαίου, θα διαπιστώσουμε ότι ο νεωτερικός ιμπεριαλισμός δεν είναι αναγκαστικά επεκτατικός με όρους εδαφικής επικράτειας, αλλά ότι περισσότερο στοχεύει να επεκτείνεται μέσω του εμπορίου, δεδομένου ότι προσπαθεί να επιβάλλει την αύξηση της κερδοφορίας επεκτείνοντας την «οικονομία της αγοράς». Συνεπώς, ο νεοφιλελευθερισμός, είναι εξ ορισμού ιμπεριαλισμός.

«Στο φιλελεύθερο στάδιο το επονομαζόμενο δικομματικό σύστημα λειτουργεί καλά. Τα κόμματα αντιτίθενται και συμπληρώνουν το ένα το άλλο, όπως ακριβώς και οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ αντετίθεντο, αλλά και αλληλοσυμπληρώνονταν. Όμως στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ένας τέτοιος μηχανισμός εξαφανίζεται. Η Βουλή και τα κόμματα γίνονται άδεια κελύφη. Τότε, ο λαός απευθείας εκπροσωπείται από τον ‘πρόεδρο’. Αυτή η ‘προεδροποίηση’ που εξαπλώνεται παγκόσμια είναι ένα ακόμη σύμπτωμα που δείχνει πως βρισκόμαστε σε ιμπεριαλιστική περίοδο. Τώρα το ερώτημα είναι: Ποιος θα είναι όμως ο νέος ηγεμόνας στη θέση των ΗΠΑ που καταρρέουν;»
Kojin Karatani